Lột trần những thủ đoạn hắc ám qua một tờ thông cáo. Ngày 15/02/2017, Ban Công lý và hòa bình Giáo phận Vinh cho đăng tờ thông cáo có tên gọi “Về việc Nhà Cầm Quyền dùng bạo lực ngăn chặn người dân nạp đơn khởi kiện Formosa“, với văn từ dối trá, vu khống và xuyên tạc sự thật một cách trắng trợn, bằng những lời lẽ ngụy biện thô thiển, mà ý đồ đen tối không gì khác hơn là nhằm gây mất đoàn kết trong nội bộ nhân dân, tiếp tục kích động hành vi chống đối pháp luật, chống lại chính quyền nhân dân, phá hoại chủ trương phát triển kinh tế, xây dựng đời sống ấm no, hạnh phúc. Với lối ra thông cáo không có gì mới, nặng chất ngoa ngôn giống như nhiều lần trước đây, nhưng chính qua sự việc này đã lột trần thủ đoạn hắc ám, nham hiểm của những kẻ núp danh một tổ chức vốn được xem là có trách nhiệm mang lại sự bình yên và lẽ phải cho cộng đồng dân Chúa. Thực chất vấn đề này như thế nào, hãy cùng lướt qua nội dung trong tờ thông cáo của Ban Công lý và hòa bình Giáo phận Vinh, do Nguyễn Văn Đính với tư cách là linh mục, trưởng ban ký.
Phần I:

Những lời đầu tờ thông cáo có nhắc đến việc “Ngày 14/02/2017, ngư dân các xã Quỳnh Ngọc, Quỳnh Thọ và Sơn Hải (thuộc huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An) dưới sự hướng dẫn của Linh mục J.B Nguyễn Đình Thục, di chuyển vào Tòa án Nhân Dân Thị Xã Kỳ Anh để nạp đơn khởi kiện Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh đòi bồi thường thiệt hại do thảm họa môi trường mà công ty này đã gây ra vào tháng 4/2016“. Trước hết, cần thấy rằng việc Nguyễn Đình Thục lợi dụng danh nghĩa linh mục, nhiều lần dùng “thư ngỏ” kêu gọi giáo dân tập trung kéo đến thị xã Kỳ Anh không phải với hình thức “vỏ bọc” là đòi hỏi quyền lợi chính đáng, hợp pháp của người dân, mà thực chất để thực hiện âm mưu, ý đồ cá nhân khác. Cụ thể là Thục đã lợi dụng sự cố ô nhiễm môi trường biển miền Trung nhằm gây phức tạp về an ninh, trật tự, gây mất đoàn kết trong nhân dân, vì mục đích vụ lợi nhận tiền, vật chất của các tổ chức phản động lưu vong.
Bởi mấy lẽ sau:

– Một là, vấn đề thiệt hại môi trường biển ở miền Trung liên quan đến các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên – Huế đang được các bên thống nhất xử lý, Chính phủ cũng đang quan tâm chỉ đạo giải quyết. Ngoài ra, cần khẳng định lại rằng, bờ biển tỉnh Nghệ An không thuộc phạm vi chịu ảnh hưởng thiệt hại do sự cố môi trường gây ra. Và thực tế là từ trước đến nay, ngư dân ở Nghệ An vẫn thường xuyên ra khơi bám biển, sản lượng hải sản đánh bắt vẫn tiếp tục tăng và được tiêu thụ rộng rãi trên thị trường nội địa cũng như xuất khẩu sang các nước, góp phần cải thiện đời sống vật chất, tinh thần của ngư dân. Giả sử nếu có những vấn đề pháp lý liên quan thì người dân có quyền kiến nghị lên cơ quan chức năng nhưng phải đảm bảo rõ ràng, hợp pháp, đúng với trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật. Có như vậy yêu cầu chính đáng mới được xem xét giải quyết, từ đó tránh những xử sự không phù hợp, thậm chí vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, việc khởi kiện do Thục kêu gọi không hợp lý ở chỗ: Mọi người dân đều có quyền bình đẳng trước pháp luật và được bày tỏ quan điểm, chính kiến của mình một cách đàng hoàng, hợp pháp. Song việc vận dụng các cơ chế pháp lý như khởi kiện thuộc về chủ thể là những người bị thiệt hại trực tiếp; trong khi đó, như đã nói ở trên, ngư dân Nghệ An không thuộc diện này.
– Hai là, với động cơ “đòi công lý”, nhưng thông qua nhiều hình ảnh ghi lại được đăng tải trên mạng xã hội thì diễn biến sự việc lại không phải như vậy. Việc Nguyễn Đình Thục đội mũ bảo hiểm khi đi bộ, khua chân múa tay, dùng loa phóng thanh hò hét, kêu gọi giáo dân di chuyển vào Kỳ Anh để khởi kiện Formosa không những tự hạ thấp uy tín của mình, làm xấu đi vị thế, hình ảnh của một người đáng lẽ ra phải đàng hoàng, chững chạc, mà còn rất “chướng” về mặt xã hội, sai phạm nghiêm trọng về mặt pháp lý. Cách hành xử ấy nói chung là cũ kỹ, không có gì mới, thậm chí rất cạn nghĩ, ô hợp, tạp nham và chẳng khác gì “vạch áo cho người xem lưng“. Mặc dù đã được các cơ quan chức năng tuyên truyền, vận động nhưng Nguyễn Đình Thục vẫn lợi dụng tư cách quản xứ để hô hào, kêu gọi và ép buộc khoảng 500 giáo dân (chủ yếu là thanh niên, phụ nữ) di chuyển vào Hà Tĩnh. Trong quá trình di chuyển bằng xe máy, đoàn người đi hàng ba, hàng bốn, xe chở từ ba đến bốn người không đội mũ bảo hiểm, lấn sang làn đường của xe ô tô và không chấp hành hiệu lệnh điều khiển của lực lượng Cảnh sát giao thông. Đặc biệt, Thục đã cho dừng xe ô tô của mình ngay giữa lòng đường Quốc lộ 1A và cùng các đối tượng khác cố thủ trong xe, không chịu mở cửa nhằm gây ách tắc giao thông nghiêm trọng trên tuyến. Có thể thấy rằng, việc kêu gọi di chuyển, cả những gợi ý tham gia giao thông trái luật như hình ảnh trên mạng đã lan truyền là những hành vi rất phản cảm, khó chấp nhận và rõ ràng đã vi phạm pháp luật.
Vẫn bằng lối văn dối trá, vu khống và xuyên tạc sự thật một cách trắng trợn, tờ thông cáo tiếp tục cho rằng: “chính quyền Tỉnh Nghệ An đã ngăn cản một cách thô bạo người dân thực hiện quyền này. Khởi đầu bằng cách cấm các phương tiện vận tải công cộng chở đoàn người khởi kiện. Khi người dân quyết tâm đến tòa án bằng cách đi bộ và đi xe gắn máy, khoảng chừng 20km, lực lượng công an đã bố ráp, đánh đập và làm bị thương hàng chục người, bắt giữ các phóng viên báo chí tự do và nghiêm trọng hơn, đã tấn công gây thương tích Linh mục J.B Nguyễn Đình Thục ngay trước mặt những quan chức an ninh cấp cao của Tỉnh Nghệ An“. Sự thật là, trong khi lực lượng chức năng tiến hành tuyên truyền, vận động bà con tập kết các phương tiện giao thông vào bãi đất trống bên lề đường và tập trung lại để Lãnh đạo Tỉnh trực tiếp đối thoại và mời mọi người tự giác quay trở về thì một số đối tượng quá khích cố tình không chấp hành, gây nên xô xát với lực lượng chức năng. Lợi dụng sự việc trên, Thục cho rằng lực lượng chức năng đã đánh mình bị thương (?). Cũng cần nói thêm rằng, cái mà tờ thông cáo gọi tên “các phóng viên báo chí tự do” thực chất là những đối tượng phản động, chống đối lợi dụng “đục nước, béo cò” để biến tấu, đăng tải xuyên tạc một số thông tin, hình ảnh về tình hình, diễn biến vụ việc trên các trang mạng, facebook cá nhân, nên không thể gọi chúng là “phóng viên báo chí” theo quy định của pháp luật, càng không thể gọi là “phóng viên báo chí tự do” được (!)… Hơn nữa, những hình ảnh do chúng tự quay chụp và tung ngay lên mạng xã hội càng chứng minh rằng chúng hành sự rất ngang nhiên, trơ tráo và đương nhiên là chúng không hề bị bắt giữ như thông cáo đã loan tin.
Đến khoảng 16h00′ cùng ngày, sau khi tiếp tục được Lãnh đạo Tỉnh cùng một số chức sắc đến khu vực bà con giáo dân đang tập trung để tuyên truyền, vận động mọi người không kéo vào Hà Tĩnh, phối hợp chính quyền giải quyết vụ việc thì đông đảo bà con đồng tình giải tán ra về. Tuy nhiên, một số đối tượng quá khích, chống đối lại tiếp tục kích động giáo dân kéo lên Quốc lộ 1A để gây áp lực, ném gạch đá vào lực lượng chức năng đang làm nhiệm vụ. Mặc dù các lực lượng tham gia đã liên tục kêu gọi người dân bình tĩnh, không được có hành động vi phạm pháp luật nhưng số người này không chấp hành mà tiếp tục hô hét xông lên, dùng gạch đá tấn công làm bị thương 15 cán bộ Công an, vỡ kính 03 xe ô tô đang làm nhiệm vụ. Để đảm bảo an toàn tính mạng cho lực lượng chức năng và các phương tiện đang làm nhiệm vụ cũng như sự tôn nghiêm của pháp luật, lực lượng chức năng đã ngăn chặn, giải tán đám đông quá khích, trấn áp các đối tượng chống người thi hành công vụ. Đồng thời, tích cực tuyên truyền, vận động người dân không có phận sự rời khỏi địa bàn. Đến 17h cùng ngày, an ninh, trật tự trên địa bàn đã được ổn định.
Như vậy, rõ ràng ở đây không có chuyện lực lượng chức năng tấn công làm bị thương người dân, mà chính trong sự xô xát hỗn loạn một cách có chủ ý của những đối tượng quá khích đã làm phức tạp thêm tình hình và gây hậu quả ngày càng nghiêm trọng. Phải khẳng định rằng, nếu không có sự vào cuộc kịp thời, quyết liệt của các lực lượng chức năng làm nhiệm vụ điều hành trật tự công cộng và ngăn chặn hành vi quá khích của một số đối tượng cực đoan thì hậu quả sẽ khôn lường, con số thương vong sẽ cao hơn mà nạn nhân không ai khác chính là những người dân nhẹ dạ, cả tin đi theo trong cái đám đông hỗn loạn ấy…
(Còn tiếp…. Phần II)